Pagina's

maandag 17 maart 2014

Fietsend Forensen

Vrijdag jl. als afsluiting van een drukke werkweek de fiets gepakt. De laatste weken lukte het niet altijd om volgens voornemen tenminste 2x per week het traject Zuidlaren - Meppel per fiets af te leggen. In 2013 had ik dat vrijwel het gehele jaar volgehouden, resulterend in ruim 12 Megameters in een jaar, evenals in 2012.
De route Zuidlaren - Meppel is 60km, een afstand die ik meestal op een gewone sportfiets van 20kg afleg, in een 'mediane' tijd van 2:20 u, uiteraard sterk afhankelijk van de weersomstandigheden. De heenreis is naar het zuidwesten, dus grote kans op wind tegen. Maar dat liever dan zo'n winterse Noordooster op de terugweg, wanneer je er al een werkdag en een heenreis op hebt zitten.
Bij een zuidwester terug is het me eens gelukt om de rit terug te brengen tot minder dan 2 uur. Maar gemiddeld "kost" een fietsforensdag me 4uur en 40 minuten plus 2x een verkleedpartij en douchen. Regelmatig krijg ik de vraag waar ik die tijd vandaan haal naast m'n drukke baan.
Dat begint met vroeg opstaan, de wekker op 4:15u met het doel om 5uur op de fiets te zitten. Meestal lukt dat. Keerzijde is dat ik 's avonds om 22uur aan m'n nachtrust begin. Dat betekent dat P&W alleen via uitzending-gemist gevolgd kunnen worden, met als voordeel dat je er veel selectiever in wordt.
De tijd die het fietsen "kost" levert ook veel op: gelegenheid om ongestoord te denken, en orde te scheppen in allerlei gedachten. De betere ideeën blijken zelden achter m'n bureau of computer te ontstaan, fietsen werkt (!) beter. En verder hoop ik dat het bijdraagt gezond te blijven.

De meeste ritten maak ik op een conventionele sportfiets: een RIH Z-800.
Daarvan staat er altijd één thuis en één in Meppel, zodat ik kan variëren. Lukt het 's morgens niet om wat voor reden dan ook, dan kan ik 's avonds de auto in Meppel laten en terug fietsen, de volgende dag andersom.
De RIH heb ik ooit gekozen na uitgebreide vergelijkende voorstudie van allerlei folders en een enkel bezoekje aan een winkel. M'n belangrijkste eis was een hoge framemaat van 65cm en een derailleur vanwege de efficiency, de kwetsbaarheid voor vuil en corrosie op de koop toenemend. Na wat teleurstellende ervaringen met Gazelle en Batavus was het tijd voor wat anders, en een rijwielhandelaar uit Tynaarlo met 40 jaar ervaring wist me te overtuigen van de kwaliteiten van het merk RIH. Hij heeft me niet teleurgesteld. Het frame is prachtig afgewerkt met weggepolijste lasnaden en mooi weggewerkte kabels. De fiets wordt met de hand gemonteerd met veel aandacht voor details. Daardoor is 'ie niet goedkoop, maar het sympathieke fabriekje besteedt weinig aan marketing en veel aan vakmanschap.

Als aanpassing koos ik o.a. voor een een opzetstuur.
Het geeft op lange stukken een comfortabele gebogen houding, waarbij je gewicht mooi verdeeld wordt over voor- en achterzijde en de aerodynamica ook enigszins verbetert. Zo'n standaard-opzetstuur is niet erg fraai afgewerkt en valt wat uit toon bij de mooie RIH, maar is wel erg functioneel en daarom voor mij onmisbaar. Een hele rit rechtop maken vind ik nogal vermoeiend en eindigt veelal met pijnlijke polsen. Bukken op de ellebogen is zo gek nog niet.
Het opzetstuur biedt tevens plaats aan m'n Garmin GPS-apparaat dat vooral dienst doet als gegevens-verzamelaar. Het 'dashboard' is geheel naar wens te configureren en in het donker prima afleesbaar wanneer de schermverlichting op de laagste stand continue blijft branden. Het apparaat kan ook dienen als hartslag-monitor. M'n cruise-inspanning ligt meestal op zo'n 120 bpm, waarmee het prima vol te houden is.
De standaard banden maakten plaats voor smalle Schwalbe Marathons van 28mm. 
Na een jaar met hardloopschoenen gefietst te hebben ben ik gezwicht voor [eenzijdige-] clippedalen met echte fietsschoenen. Ik had nogal opgezien tegen dat fenomeen uit vrees dat ik het in- en uitklikken niet makkelijk onder de knie zou krijgen. Ooit hielp ik een vrouw overeind die voor een spoorwegovergang pardoes was omgevallen. Het bleek mee te vallen en vrij vlot aan te leren.

Die clippedalen hielpen om de stap naar een Thys roeifiets te maken. Daar had ik al een poos m'n oog op laten vallen, maar ik schrok terug voor die onvermijdelijke clips en de warrige techniek met touwtjes en knopen. Iets waar ik ondanks m'n ingenieursopleiding weinig affiniteit mee heb ontwikkeld. Ook voor stropdas-knopen heb ik een soort fobie.
In April 2012 besloot ik m'n aarzeling te overwinnen en bestelde een
Thys 222. De fiets arriveerde keurig in karton verpakt, maar met aandrijf-kabels eraf. Ondanks de instructie-video's kostte het me nogal moeite om e.e.a. goed in elkaar te zetten.
Ontwerper en bouwer Derk Thijs op de roets

Daarna was het oefenen om de slag te pakken te krijgen en een aantal spiergroepen te laten aansterken. Het liggen was ik gewend van een
Challenge Wizard die ik ook gebruikt had, maar nu onder de hoede van m'n vrouw was gekomen.
Vanaf Juni maakte ik m'n eerste ritten naar Meppel op de 'roets'. Aanvankelijk alleen 's ochtend òf 's avonds, later ook op en neer. Een heerlijke ervaring, vooral als je de slag te pakken hebt en in een mooie cadans de lange stukken langs de Drentse Hoofdvaart kan rijden. In de herfst moesten er spatborden op komen en een goede koplamp. Het werd een Philips Saferide op batterijen, met een enorme lichtopbrengst. De montage was lastig, omdat de lamp erg zwaar is en er door de lange boegspriet grote krachten op komen bij oneffenheden in het wegdek. Na een paar hobbels zakte de lamp telkens triest voorover, en pas met een extra zware bout kon ik 'm fixeren. De beloofde 2 uur op volle lichtsterkte uit de folder bleken lang niet haalbaar. Vooral bij lagere buitentemperaturen schakelde lamp na steeds kortere tijd terug naar halve lichtsterkte. Nog altijd een respectabele lichtbundel, maar niet zo fraai en fel als bij de hoogste stand.

Het roetsen eindigde abrupt op een landweggetje in de herfst. De weg lag vol modder en bij een ferme roeislag voelde ik het achterwiel onder me wegglijden en lag ik kansloos in de modder. Het was 's ochtends nog voor half 6, en aardedonker. Met de koplamp onder m'n kin geklemd probeerde ik de kabels weer in orde te maken. Even later zat ik weer op de fiets en reed verder met een pijnlijke heup en een aanlopend spatbord. Op m'n werk gaf de receptioniste een gilletje van ontzetting toen ik besmeurd met modder het gebouw betrad.
Na de valpartij verloor ik kennelijk een stuk zelfvertrouwen. De hele winter bleef de roeifiets in de garage en de RIH's namen het over. In de sneeuw en het donker voelde ik me daar veiliger op, zeker toen er nog een extra Philips koplamp op de naafdynamo werd aangesloten. Op de smalle en bochtige bospaden bij Gasteren en Zeegse kon je dankzij de brede bundels prima zien.

Het belangrijkste nadeel van de Z-800, meer nog dan het gewicht, is de slechte aerodynamica die de combinatie fiets/berijder oplevert, ook met het onvolprezen opzetstuur. Een enkele keer word ik ingehaald door een velomobiel, met een enorm snelheidsverschil. Nu ik verschillende blogs volg van enthousiaste Quest of Flevobike rijders wordt duidelijk hoeveel snelheidswinst te behalen valt, vooral op lange rechte stukken zoals langs de Drentse Hoofdvaart.
M'n aarzeling om ook zo'n mobiel aan te schaffen zit 'm vooral in de veiligheid. De ervaring met de zichtbaarheid van ligfietsen is niet zo gunstig. Bij de talloze uitritten die ik bij o.a. Smilde passeer is het telkens goed opletten of je tijdig gezien wordt. Zo'n velomobiel verleidt tot hoge snelheden, terwijl de zichtbaarheid mijns inziens tegenvalt; Men kijkt gemakkelijk over je heen. Een klap tegen een auto die zo'n uitrit uitkomt lijkt me erg gevaarlijk. Zelfs op m'n gewone fiets met dubbele koplamp en geel reflectievest heb ik wel eens een nood-uitwijkmanoeuvre moeten maken die maar net goed afliep.
Een ander bezwaar lijkt me de geluidsproductie in de klankkast die de carrosserie vormt. Het aantrekkelijke van fietsen is juist de rust die er vanuit gaat. Een kabaal om je oren doet daar fors afbreuk aan, en met gehoorbescherming rijden zoals op m'n motorfiets lijkt me niet erg aantrekkelijk.
Toch zoek ik een mogelijkheid om nog eens een lange proefrit te maken. Ooit reed ik een klein stukje in een aluminium Alleweder en was allerminst overtuigd. Nu zijn we zo'n 20 jaar verder en is er wellicht veel verbeterd. Of wordt het wachten op de Velo-tilt?

Eigenlijk is de hamvraag of ik gelukkiger wordt van een hogere snelheid in een kooi om me heen. De extra tijd die een aerodynamisch ongunstige fiets me 'kost' levert extra tijd om te genieten. Vrijdag jl. besloot ik op de terugweg een ommetje te maken, dwars door het Drentse landschap. Over het Dwingelder veld, het Hijkerveld en het Balloërveld. Het werd ruim 3 uur genieten. 

4 opmerkingen:

  1. Hallo Freek,

    2 uur en 20 minuten met een rechtop toerfiets vind ik behoorlijk snel over 60 km. De vraag is hoeveel tijdwinst je kan halen, maar nog wel ontspannen en lekker kan fietsen. Ik ken het traject en er zijn nogal wat zijwegen en op- en afritten, dus lekker doorkachelen met 40 km per uur is niet echt ontspannend denk ik. Persoonlijk zou ik dit traject prima te doen vinden met mijn Thys 209 en Flevobike Greenmachine.

    vr. groet,
    Piet

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dag Freek,
    Velomobielen zijn over het algemeen rammelbakken. Maar ... dat hoeft echt niet. Ik rij in een Quest en deze heb ik door een serie maatregelen zo stil gemaakt dat je bij 30 km/u al niet anders hoort dan het suizen van de wind en de banden. Ik verbaas me er steeds over dat ik velomobielen al van 100 meter afstand hoor aankomen. Dit is volstrekt niet nodig.
    Met de afstanden die jij rijdt zou ik morgen een velomobiel aanschaffen.
    Groeten,
    Wim

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Dag Wim, goed om te horen dat een Quest ook stil te krijgen is; benieuwd met welke serie maatregelen..;
    vind ik dat terug op jouw blog ?
    groeten,
    Freek

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Hoi Freek,

    Mijn nieuwe quest (sep 2013) is fabrieks-af al vrij stil. Ik heb wel de deelbare ashouder van Wim er ingezet. Ik hoor de ketting niet meer. Alleen op klinkers (gelukkig maar 1 km op mijn route) hoor je de fiets rammelen. Maar dat komt ook doordat ik de voorbanden op 8.5 bar heb staan. Op asfalt hoor je alleen de banden zoemen. Ik rijdt op het moment met Wim zijn racekap. Zonder racekap hoor je alleen de wind rond je oren bulderen. Mijn WW afstand is 65 km en die rijdt ik in 1:45u. Maar ik heb voor een groot deel lange rechte wegen zonder veel uitritten of voorang van rechts.

    BeantwoordenVerwijderen